Актуальная інфармацыя

Аб мінімальнай заработнай плаце

У адпаведнасці з ч.1 ст.59 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь, арт.1 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб устанаўленні і парадку павышэння мінімальнай заработнай платы» (далей - Закон мінімальная заработная плата (месячная і пагадзінная) - дзяржаўны мінімальны сацыяльны стандарт у галіне аплаты працы, які наймальнік абавязаны прымяняць у якасці ніжэйшай мяжы аплаты працы работнікаў за працу ў нармальных умовах на працягу нармальнай працягласці працоўнага часу пры выкананні абавязкаў работніка, якія вынікаюць з заканадаўства, лакальных прававых актаў і працоўнага дагавора.

Месячная мінімальная заработная плата - устаноўлены заканадаўствам найнізкі памер аплаты працы работнікаў за каляндарны месяц, ужываецца ў дачыненні да работнікаў, аплата працы якіх вырабляецца на аснове месячных тарыфных ставак (акладаў, службовых акладаў).

Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 29.08.2019 №582 устаноўлена месячная мінімальная заработная плата з 01.01.2020 ў памеры 375 руб.

Пагадзінная мінімальная заработная плата - разлічаны з усталяванай заканадаўствам месячнай мінімальнай заработнай платы найнізкі памер аплаты працы работнікаў за адну гадзіну працоўнага часу, ўжываецца ў дачыненні да работнікаў, аплата працы якіх вырабляецца на аснове гадзінных тарыфных ставак (акладаў, службовых акладаў).

Памер гадзінны мінімальнай заработнай платы вызначаецца наймальнікам шляхам дзялення памеру месячнай мінімальнай заработнай платы на суадносіны разліковай нормы працоўнага часу каляндарнага года, усталяванай для адпаведных катэгорый работнікаў наймальнікам у адпаведнасці з заканадаўствам аб працы, і колькасці месяцаў каляндарнага года.

Так, пры разліковай норме працоўнага часу па вытворчаму календару на 2020 год для 40-гадзіннага пяцідзённага рабочага тыдня з выходнымі днямі ў суботу і нядзелю - 2032 гадзін, гадзінная мінімальная заработная плата складзе 2,21 руб. (375/(2032/12).

Вынікі аналізу прычын налічэння работнікам арганізацый Віцебскай вобласці заработнай платы ніжэй месячнай мінімальнай заработнай платы сведчаць аб тым, што ў пераважнай большасці выпадкаў гэтыя прычыны звязаныя з працягласцю адпрацаванага рабочага часу (выкананне работнікам працы на ўмовах няпоўнага працоўнага часу, знаходжанне яго ў адпачынку без захавання заработнай платы ў сувязі з навучаннем, па сямейна-бытавых і іншых уважлівых прычынах альбо ў адпачынку без захавання або з частковым захаваннем заработнай платы па ініцыятыве наймальніка, прастоi не па віне работніка і інш.).

Разліковая норма працоўнага часу пры пяцідзённым рабочым тыдні з выходнымі днямі ў суботу і нядзелю ў лютым 2020 году - 160 гадзін, у сакавіку 2020 году - 176 гадзін.

Напрыклад, калі работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове месячнай тарыфнай стаўкі, пры пяцідзённым рабочым тыдні з выходнымі днямі ў суботу і нядзелю, ўстаноўлены няпоўны працоўны час працягласцю 20 гадзін у тыдзень (з панядзелка па пятніцу па 4 гадзіны ў дзень), пры выкананні абавязкаў, якія вынікаюць з заканадаўства, лакальных прававых актаў і працоўнага дагавора, у лютым 2020 года працягласць працоўнага часу ў нармальных умовах склала 80 гадзін (20 дзён па 4 гадзіны), і пры гэтым памер налічанай заработнай платы апынуўся ніжэй памеру месячнай мінімальнай заработнай платы, наймальнік абавязаны зрабіць даплату да памеру месячнай мінімальнай заработнай платы, гэта значыць да 187,5 руб. (375 руб./160 гадзін. Х 80 гадзін.), Калі калектыўнай дамовай (Пагадненнем) не ўсталяваны большы памер месячнай мінімальнай заработнай платы. У аналагічнай сітуацыі работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове гадзінны тарыфнай стаўкі, даплата вырабляецца да 176,8 руб. (80 гадзін. Х 2,21 руб.).

Калі работнік, аплата працы якога вырабляецца на аснове месячнай тарыфнай стаўкі, пры пяцідзённым рабочым тыдні з выхаднымі днямі ў суботу і нядзелю, працаваў з 3 па 7 лютага 2020 года (5 дзён па 8 гадзін, усяго 40 гадзін), а з 10 па 28 лютага 2020 года быў часова непрацаздольны, памер налічанай заработнай платы павінен быць не менш 93,75 руб. (375 руб./160 гадзін. Х 40 гадзін.). У аналагічнай сітуацыі работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове гадзіннай тарыфнай стаўкі, даплата вырабляецца да 88,4 руб. (2,21 руб. Х 40 гадзін.). Налічэнне дапамогі па часовай непрацаздольнасці вырабляецца ва ўстаноўленым парадку.

Згодна з ч.1 ст.71 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь пры невыкананні нормаў выпрацоўкі, браку і прастоi не па віне работніка заработная плата не можа быць ніжэй за дзве траціны устаноўленай яму тарыфнай стаўкі (тарыфнага акладу), акладу.

Работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове месячнай тарыфнай стаўкі, пры пяцідзённым рабочым тыдні з выходнымі днямі ў суботу і нядзелю, які працаваў толькі з 2 па 6 сакавіка 2019 года ў сувязі з прастоем не па віне работніка з 9 па 31 сакавіка 2019 года, памер налічанай заработнай платы павінен быць не менш 85,23 руб. (375 руб. / 176 гадзін. Х 40 гадзін.). У аналагічнай сітуацыі работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове гадзіннай тарыфнай стаўкі, памер налічанай заработнай платы павінен быць не менш за 88,4 руб. (2,21 руб. Х 40 гадзін.). Акрамя таго, заработная плата за час прастою не па віне работніка павінна быць не ніжэй за дзве трэці устаноўленых яму тарыфнай стаўкі.

Работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове месячнай тарыфнай стаўкі, пры пяцідзённым рабочым тыдні з выходнымі днямі ў суботу і нядзелю, які працаваў толькі з 16 па 31 сакавіка 2020 года (12 дзён па 8 гадзін, усяго 96 гадзін) у сувязі са знаходжаннем у адпачынку без захавання заработнай платы з 2 па 13 сакавіка 2020 года, памер налічанай заработнай платы павінен быць не менш за 204,55 руб. (375 руб. / 176 гадзін. х 96 гадзін.). У аналагічнай сітуацыі работніку, аплата працы якога вырабляецца на аснове гадзіннай тарыфнай стаўкі, памер налічанай заработнай платы павінен быць не менш за 212,16 руб. (2,21 руб. Х 96 гадзін.).

Работнікам, якія не выканалі без паважных прычын абавязкі, якія вынікаюць з заканадаўства, лакальных прававых актаў і працоўнага дагавора, напрыклад, у тым ліку якія ўчынілі прагул альбо адсутнічалi на працы без паважных прычын на працягу недоўгачасовага часу, даплата да памеру мінімальнай заработнай платы не павінна вырабляцца.

Метадычныя аспекты: «Аб мінімальнай заработнай плаце»

Намеснік начальніка аддзела нагляду
за выкананнем заканадаўства аб працы
Віцебскага абласнога ўпраўлення
Дэпартамента дзяржаўнай інспекцыі працы Г.А.Галай